Autor: ks. Edward Janikowski TChr,
MiÅ‚ujcie siÄ™! 2/2002 → Wiara szukajÄ…ca gÅ‚Ä™bszego zrozumienia
Tym artykuÅ‚em rozpoczynamy cykl rozważaÅ„ dotyczÄ…cych faktu Zmartwychwstania Jezusa Chrystusa, który jest fundamentem wiary chrzeÅ›cijaÅ„skiej.
Gdy czytamy Nowy Testament, dostrzegamy, że prawda o zmartwychwstaniu jest najważniejszym orÄ™dziem nauczania apostolskiego. W sposób bardzo krótki wyraża to Å›w. PaweÅ‚: A jeÅ›li Chrystus nie zmartwychwstaÅ‚, daremne jest nasze nauczanie, próżna jest także nasza wiara (1 Kor 15, 14). Tak wiÄ™c jeÅ›li Chrystus rzeczywiÅ›cie zmartwychwstaÅ‚, to nasza wiara ma sens. Chodzi tu zasadniczo o to, czy Bóg jest, czy Boga nie ma. Nie tylko chodzi o jakiÅ› odlegÅ‚y cud sprzed dwóch tysiÄ™cy lat, chodzi o to, czy Bóg jest.
Jak mówi kardynaÅ‚ Ratzinger, wiara w Zmartwychwstanie jest ostatecznie wiarÄ… w to, że Bóg naprawdÄ™ jest i okazaÅ‚ siÄ™ tak potężny, że bÄ™dÄ…c Bogiem może siÄ™gnąć aż do naszej ludzkiej historii. Zmartwychwstanie jest sprawdzalnym i niejako dotykalnym kryterium prawdziwoÅ›ci wiary w Boga, który jest Bogiem żywych i posiada wÅ‚adzÄ™ nad naszym Å›wiatem i życiem. Bóg dziaÅ‚aÅ‚ i dziaÅ‚a w Å›wiecie. Zmartwychwstanie Jezusa jest faktem, który zmieniÅ‚ Å›wiat, jak zmieniÅ‚ najpierw dwunastu niezdecydowanych, wÄ…tpiÄ…cych apostoÅ‚ów. Tym faktem żyjemy dzisiaj. To znaczy, że wierzymy w życie wieczne i żyjemy dla niego. CaÅ‚e nauczanie, caÅ‚y sens Nowego Testamentu opiera siÄ™ na fakcie zmartwychwstania Jezusa. Bez faktu Zmartwychwstania nie ma Ewangelii. Zmartwychwstanie Jezusa jest wiÄ™c jÄ…drem ewangelijnego nauczania i wszystkich opisanych tam wydarzeÅ„.
Z faktu Zmartwychwstania Chrystusa wynikajÄ… wszystkie prawdy wiary zawarte w skÅ‚adzie apostolskim, które gÅ‚oÅ›no wypowiadamy w czasie niedzielnej Mszy Å›w.: WierzÄ™ w Jednego Boga... Mówimy wtedy, wyznajÄ…c naszÄ… wiarÄ™, że Bóg jest StwórcÄ… wszystkich rzeczy, że zesÅ‚aÅ‚ nam Syna Swojego, który za sprawÄ… Ducha ÅšwiÄ™tego narodziÅ‚ siÄ™ z Maryi Dziewicy, że wierzymy w jeden, Å›wiÄ™ty, powszechny, apostolski KoÅ›cióÅ‚, wyznajemy wiarÄ™ w odpuszczenie grzechów itd. Wszystkie te prawdy wiary należą do istoty chrzeÅ›cijaÅ„stwa. Dlatego odrzucenie choćby jednej z nich jest znakiem naszej niewiary. Jednak jedynym fundamentem i źródÅ‚em, z którego wypÅ‚ywajÄ… wszystkie prawdy wiary, jest fakt zmartwychwstania Chrystusa.
Poza tym zmartwychwstanie jest także istotnym argumentem na rzecz wiarygodnoÅ›ci naszej wiary. To nie znaczy, że fakt ten miaÅ‚ miejsce po to, aby nas umotywować w wierze, lecz dlatego, aby dać nam życie wieczne. Bóg w swojej nieskoÅ„czonej miÅ‚oÅ›ci, obdarowuje nas swoim życiem. Wiemy jednak o tym na podstawie faktów, które miaÅ‚y miejsce w historii. Tak wiÄ™c nasza wiara opiera siÄ™ na faktach, wydarzeniach a nie na spekulacji umysÅ‚owej.
Profesor Josh Mc Dowell, wykÅ‚adajÄ…cy na wielu uniwersytetach Å›wiata, byÅ‚, delikatnie mówiÄ…c, sceptycznie nastawiony do chrzeÅ›cijaÅ„stwa. ZaczÄ…Å‚ studiować prawdy wiary chrzeÅ›cijaÅ„skiej, żeby je intelektualnie zwalczać. Jak sam stwierdza, nie przypuszczaÅ‚ nawet, że istnieje materiaÅ‚ dowodowy dotyczÄ…cy osoby Jezusa, który czÅ‚owiek może oceniać intelektem. Po dÅ‚ugim czasie badaÅ„ i studiów doszedÅ‚ do wniosku, że Jezus musiaÅ‚ być tym, za kogo siÄ™ podawaÅ‚. W koÅ„cu sam zostaÅ‚ chrzeÅ›cijaninem. Ostatecznie spÄ™dziÅ‚ kilkanaÅ›cie lat dokumentujÄ…c, że chrzeÅ›cijaÅ„stwo i wiara w Jezusa Chrystusa sÄ… intelektualnie uzasadnione. KiedyÅ› jeden ze studentów zapytaÅ‚ go: Profesorze Mc Dowell, dlaczego nie mógÅ‚ pan intelektualnie obalić chrzeÅ›cijaÅ„stwa? – Z bardzo prostego powodu – odparÅ‚. – Nie byÅ‚em w stanie zakwestionować historycznoÅ›ci faktu zmartwychwstania Jezusa Chrystusa.
Å»eby zrozumieć, dlaczego Zmartwychwstanie Jezusa jest punktem szczytowym naszej wiary, spróbujmy zastanowić siÄ™, jaka jest wymowa teologiczna tego wydarzenia. Jest to również potrzebne, by choć trochÄ™ zrozumieć to, co siÄ™ wydarzyÅ‚o i jakie to ma dla nas znaczenie. MówiÄ™ – „choć trochÄ™ zrozumieć” – bo ostatecznie, Zmartwychwstanie jako fakt, wydarzenie nadprzyrodzone, zostaje zawsze tajemnicÄ… naszej wiary.
Zmartwychwstanie nie jest faktem odrÄ™bnym, wyizolowanym z caÅ‚oÅ›ci wydarzeÅ„ paschalnych. Co to znaczy „pascha”, wydarzenia paschalne? Najogólniej, Pascha to przeprowadzenie przez Jahwe Narodu Wybranego z niewoli do wolnoÅ›ci, ze Å›mierci do życia. SÅ‚ownik z Biblii TysiÄ…clecia wyjaÅ›nia to sÅ‚owo nastÄ™pujÄ…co: Pascha – wyraz aramejski, odpowiednik sÅ‚owa hebrajskiego Pesach (od „pasach” – przejść), najwiÄ™ksze doroczne Å›wiÄ™to Izraelitów obchodzone na pamiÄ…tkÄ™ przejÅ›cia Jahwe poÅ›ród Egipcjan, którzy stracili przy tym wszystkich pierworodnych, i wyprowadzenia z niewoli Izraela, ocalaÅ‚ego dziÄ™ki krwi baranka. W dniu 14 nizan zabijano od tego czasu baranka i spożywano go z przaÅ›nikami. PrzaÅ›niki to cienkie placki z pszennej mÄ…ki zaczynionej wodÄ…. Takie placki zwane po hebrajsku „massot” (w żargonie żydowskim „maca”) spożywali Izraelici podczas spiesznego wyjÅ›cia z Egiptu.
To przejście Pana Żydzi obchodzili jako największe święto. Z polecenia Bożego Izraelici mieli świętować każdego roku pamiątkę opisanych zdarzeń paschalnych. W Księdze Wyjścia czytamy: Dzień ten będzie dla was dniem pamiętnym i obchodzić go będziecie jako święto dla uczczenia Jahwe. Po wszystkie pokolenia w tym dniu świętować będziecie na zawsze (12,14).
